Ton den Boon

Lezingen

De taal zit vol verhalen. Verhalen over het ontstaan van woorden, over taaltrends, over betekenisontwikkeling. Ik schrijf daar niet alleen over, ik vertel er ook over. Op scholen, in bedrijven en voor groepen geïnteresseerden. U kunt mij boeken via diverse kanalen, waaronder de Schrijverscentrale. Rechtstreeks boeken via deze site kan ook; meestal is dat goedkoper.

Hieronder vindt u een paar voorbeelden van lezingen en voordrachten. Ze duren elk ongeveer 45 minuten à een uur, desgewenst met discussie na afloop. Prijzen zijn afhankelijk van de groepsgrootte en het onderwerp, maar variëren gewoonlijk van € 500 tot € 1250.

Ikzelf heb een paar favoriete onderwerpen voor mijn lezingen: * Trends in taal * Seks en erotiek in taal en literatuur (desgewenst met brave lichtbeelden) * De taal van de dood (met lichtbeelden) * De invloed van de Bijbel op onze taal (met lichtbeelden) * De taal van vroeger * The making of … de Dikke Van Dale

Informeer naar de mogelijkheden

Trends in taal

Taalverandering: vaak sluipenderwijs verandert onze taal. Van uitdrukkingen als witte Nederlanders en mensen die van kleur zijn bijvoorbeeld zouden we een paar jaar geleden nog raar opgekeken hebben, maar inmiddels vinden we ze normaal. Dat geldt ook voor andere uitdrukkingen die uit het Engels afkomstig zijn. Over de verengelsing van het Nederlands, over taalvernieuwing, over de invloed van straattaal op de omgangstaal en over andere trends in taal schrijf ik geregeld in dagblad Trouw. Erover vertellen doe ik ook, graag zelfs, en nog inspirerend ook, en ik ga ook de discussie met mijn publiek over taalvernieuwing, taalverrijking en taalverloedering bepaald niet uit de weg. Behalve nuttig ook leuk en bovendien zeer geschikt voor kleine groepsevenementen.

Informeer naar de mogelijkheden

Seks en erotiek in taal en literatuur

De liefde, vooral de vleselijke variant, is misschien wel dé drijfveer van de mens op aarde. Geen wonder dat we er ook veel over praten en schrijven. Dat erotische taalgebruik heb ik de afgelopen twintig jaar in kaart gebracht, vooral door citaten uit de Nederlandse en Vlaamse literatuur te noteren. Ik heb daar in 2017 een boek over geschreven (De taal der liefde) en ik kan u dan ook haarfijn de details over vooral de literaire verwerking van de erotische terminologie vertellen.

taal der liefde

Ook maak ik graag een uitstapje naar de beeldende kunst en vertel ik bijvoorbeeld over de verbeelding van de erotische terminologie in de 17e-eeuwse genreschilderkunst of in latere kunstuitingen. Durft u zo’n presentatie aan, dan kom ik die graag houden.

Informeer naar de mogelijkheden

De taal van de dood

Mijn favoriete thema bij de bestudering van onze woordenschat en metaforiek is de dood. Al bijna twintig jaar verzamel ik woorden, uitdrukkingen, citaten over de dood en wat daarmee te maken heeft.

munch

Na seks is de dood immers het rijkste kennisdomein in onze taal. Wilt u hier meer over horen – en dat wilt u, want de dood is universeel – dan houd ik graag een voordracht voor u.

Informeer naar de mogelijkheden

Een lust voor het oog – Bijbelse woorden en uitdrukkingen

Veel Nederlandse woorden en uitdrukkingen in het Nederlands zijn regelrecht of indirect aan de Bijbel ontleend. Een lust voor het oog, iemand de nieren proeven, door het oog van de naald kruipen – het zijn allemaal uitdrukkingen die schatplichtig zijn aan de Bijbel. Hierover heb ik in 2014 het boek Een lust voor het oog geschreven. 

Lust voor oog

Mede dankzij een Bijbeltaal gedrenkte jeugd weet ik over ‘Bijbelse uitdrukkingen’ mooie verhalen te vertellen: hoe zijn ze in onze taal terechtgekomen en zijn ze nog steeds in gebruik? Ook laat ik zien hoe de Bijbeltaal (en dus ook de Bijbel zelf) invloed heeft (gehad) op de beeldende kunst, reclame en volkskunst.

Informeer naar de mogelijkheden

Van hemeldragonders en hallelujazusjes – de taal van vroeger

In 1999 publiceerde ik voor het eerst een boekje over woorden en uitdrukkingen die ons in de 20e eeuw ontvallen zijn. Mooie, intrigerende woorden als bedsermoen, fielebout, minnelust, schrijfjeukte, spijkertjeswee, ziekenzand en zomerzotje. Later heb ik hierover het Verdwijnwoordenboek, het Modern Verdwijnwoordenboek en Het nieuwe verdwijnwoordenboek geschreven. Want er bleven (en blijven) maar woorden uit onze taal verdwijnen.

verdwijnwoordenboekd

In mijn voordracht vertel ik u over de mooiste, vreemdste en meest poëtische verdwenen woorden in onze taal: wat betekenden ze, wie gebruikte ze en hoe komt het dat ze ons zijn ontvallen? En als de groep waarvoor ik spreek niet al te groot is, gaan we favoriete vergeten en verdwenen woorden met elkaar uitwisselen. Dan heeft u zeker een voordracht om nooit meer te vergeten!

Informeer naar de mogelijkheden

Van schoenendoos tot woordenboek: the making of … de Dikke Van Dale

Ruim 25 jaar werk ik als woordenboekmaker, vanaf 1998 als de Nederlandse hoofdredacteur van de Dikke Van Dale. In die tijd is onze woordenschat enorm veranderd door maatschappelijke en culturele veranderingen. Maar ook de informatiebehoefte van de moderne woordenboekconsument is – mede door de computer en het internet – totaal anders dan die van de Van Dale-gebruiker die een kwart eeuw geleden een woordenboek raadpleegde. Hierover heb ik het boekje Waarom staat kikkervet niet in de Dikke Van Dale? geschreven.

kikkervet

In deze voordracht neem ik u een uurlang mee langs de geschiedenis van de Nederlandse woordenschat van 1990 tot heden en beantwoord ik alle vragen die u altijd al had willen stellen over de Dikke Van Dale.

Informeer naar de mogelijkheden

Reacties (12)

Laat een reactie achter

Op sociale media ben ik te vinden
voor vragen, suggesties of opmerkingen.